Stress in de darmen, wat kun je daaraan doen?
We moeten het hebben over stress. Niet omdat het onderwerp zo leuk is, maar omdat stress volgens mij het grote gevaar is van deze tijd. Stress is aan een opmars bezig. Meer mensen dan ooit tevoren krijgen te maken met uiteenlopende klachten. Dat is ook niet zo gek: we proppen onze levens tegenwoordig vol met (leuke) activiteiten en vergeten daarbij regelmatig om rust te nemen. Stress veroorzaakt uiteenlopende darmklachten zoals diarree, buikpijn, buikkrampen, oprispingen en misselijkheid maar stress veroorzaakt ook symptomen als vermoeidheid, verhoogde hartslag, verhoogde bloeddruk, hoofdpijn en een verhoogde ademfrequentie. We leven in een tijd waar je simpelweg niet ontkomt aan stress, je zult er dus mee moeten leren dealen. Hiervoor is het nodig om te begrijpen waar je stress van krijgt, hoe stress eigenlijk werkt en wat je er zelf aan kunt doen. Wil je hierachter komen? Lees dan snel verder!
1. Wat is stress?
Stress kent veel verschillende definities en blijft tot op de dag van vandaag een vage term binnen de literatuur. Samenvattend kun je zeggen dat stress een vorm is van spanning in het lichaam van mensen, dieren of planten, die optreedt als reactie op prikkels en die gevolgd wordt door een bepaald patroon van fysiologische (lichamelijke) reacties.
2. Stress in de darmen, hoe werkt dat?
Wanneer stress in het lichaam wordt ervaren gebeurt er ontzettend veel. Het zenuwstelsel van de mens bestaat uit een autonoom (vegetatieve) en animaal (centrale) zenuwstelsel. Het autonome zenuwstelsel is verantwoordelijk voor de werking van de inwendige organen. Het stuurt onder andere de ademhaling, de spijsvertering, de hartslag en het verwijden en vernauwen van de bloedvaten aan. Download hier de loslaat ballon meditatie waarmee je beter leert omgaan met stress en piekeren.
3. Wat is de invloed van stress op het autonome zenuwstelsel?
Het autonome zenuwstelsel is onder te verdelen in een orthosympatisch en parasympatisch deel. Wanneer je bijvoorbeeld lichamelijke inspanning verricht is het orthosympatische deel actief. Ook als er sprake is van gevaar is dit deel actief. Het zorgt ervoor dat het lichaam klaar is om te vechten of te vluchten als het nodig is. Vroeger kwam dit systeem goed van pas, omdat je altijd aangevallen kon worden door een wild dier. Tegenwoordig worden we veel minder blootgesteld aan fysiek gevaar, dus zal dat vluchten minder vaak nodig zijn. Wel ervaren mensen veel meer stress door bijvoorbeeld een hoge werkdruk, hoge verwachtingen van de omgeving en altijd bereikbaar zijn. Ook in die situaties is het orthosympatische systeem actief. Het lichaam maakt zich klaar om voor de situatie weg te vluchten of ertegen te vechten. Veel mensen herkennen dan ook bij verhoogde stress het gevoel dat ze altijd “op de vlucht zijn”.
Wanneer het orthosympatisch systeem geactiveerd wordt, komen hormonen adrenaline en noradrenaline vrij. Deze zorgen voor het verhogen van de hartslag, de bloeddruk en de ademhaling waardoor het lichaam klaar is voor actie. Daarna wordt de hypofyse actief en geeft de bijnieren de opdracht om cortisol te gaan produceren. Cortisol staat bekend als het stresshormoon. Dit proces van stress is heel natuurlijk en geeft normaliter ook geen problemen. Maar om na “inspanning” ook weer te herstellen, is rust nodig. In rustperiodes is het parasympatische deel actief. Het zorgt voor opbouw van weefsel en het bevorderd herstelmechanismen van het lichaam, zo ook van de darmen.
Wanneer stress langdurig aanwezig is, is het orthosympatisch deel te vaak actief en het parasympatische deel te weinig.
Hierdoor worden uiteenlopende klachten in stand gehouden.
4. Wat kun je zelf doen tegen stress in de darmen?
Om volledig van je darmklachten te komen is het daarom belangrijk om naast je voeding, leefstijl en beweging ook te kijken naar stressregulatie. Het belangrijkste is om je eerst bewust te worden van wat jou stress geeft. Daarnaast is het van belang dat je voldoende ontspant en voldoende rust neemt om te zorgen dat de darmen zich volledig kunnen herstellen. Persoonlijk heb ik zelf ervaren dat ik stress krijg door te perfectionistisch zijn, de lat te hoog te leggen, te weinig sporten en een overvolle agenda. Om te zorgen dat mijn stress dus niet de overhand krijgt, zorg ik ervoor dat ik haalbare doelen stel, voldoende beweeg en momenten in mijn agenda vrijhoud voor rust en ontspanning. Voor de één geeft mindfulness, een rustige wandeling, yoga of het lezen van een boek ontspanning en voor de ander geeft misschien juist een bodyscan, een massage, creatief bezig zijn of een kopje (kruiden)thee drinken met goed gezelschap ontspanning.
Soms weet ik niet eens wat mij stress heeft gegeven en voel ik mij erg gejaagd. Gisteren was ik in de supermarkt en had ik onwijze strijd met mijn zoontje. Hij is bijna 3 en onwijs in de peuter pubertijd. Iedereen keek, hij luisterde niet. Eerst was het grappig maar al snel wilde ik gewoon door en naar huis. Zo vervelend! Dat voelde erg stressvol, ik kon wel huilen. En mijn vriend zijn kids zijn er dit weekend weer van 6 en 4 jaar oud. Naast onze kids samen vind ik dit erg pittig. Die zijn 9 maanden en bijna 3. Ik kan dan moeilijk ontspannen en sta altijd aan. Als ze op bed liggen Ben ik blij hahaha dat is even een momentje van ontspannen. Ik ga proberen of ik wat rust momentjes kan plannen. Bedankt voor het artikel
Wat vervelend dat je zoveel last hebt van stress. Het kan ook erg pittig zijn om voor zoveel kinderen te zorgen. Rustmomenten in je dag plannen helpt zeker tegen de stress. Zelf vind ik een stukje wandelen heerlijk, een fijne meditatie of lekker meezingen met één van mijn favoriete nummers. Wat doe jij om te ontspannen?
Ik heb altijd een zeer slank postuur gehad. Met mijn 1.72 lengte woog ik jaren 55 kilo. Ik ben HSP en daardoor extra gevoelig voor prikkels, nu ik enkele jaren geleden een burn-out achter de rug heb merk ik dat ik niet meer ben zoals ik was. Ik ben nog gevoeliger geworden. Dit is best zwaar en ik merk dat ik hierover oordeel naar mezelf toe. Kijk, daar komt de gedachten. En natuurlijk door de vele prikkels blijf ik energie aan mijn negatieve gedachten geven. Het is frustrerend om te zien dat mijn omgeving niet eens een fractie opmerkt van de prikkels die ik ervaar. Hun lijken die prikkels zelfs prettig te vinden ( b.v harde muziek)
Dan nadat er energie aan de gedachten is gekomen, komen de emoties. Ik raak gestresst, kan niet goed nadenken, raak gefrustreerd, verdrietig en boos. Ik voel me net een tijdbom door de stresshormonen die door mijn lijf stromen. Door niet goed na te kunnen denken, maak ik denkfouten waardoor ik mezelf ook weer veroordeel. Mijn lijf reageert met hoofdpijn, dikke buik, alsof ik 3 mnd zwanger ben, pijntjes, hogere bloeddruk, slechter zien, haaruitval, slecht slapen, geen concentratie en moe zijn.
Ik ben notabene een wielwerk therapeut. Deze therapie is dus gebasseerd op de oorzaak van gedachten. Alles begint met een gedachte, dus ook elke klacht is ooit begonnen met een gedachten. Gedachten heeft als element lucht. Gedachten zijn vluchtig en komen op in het wiel in t oosten. De ochtend begint met ideeën en overtuigingen. Dan is de volgende stap het zuiden met t element vuur. Je komt in aktie, geeft kracht aan je gedachten. (middag). Het westen is emoties, gevoel en intuïtie. Element water. (Avond)
Het noorden is element aarde. Structuur en overzicht. (Nacht) Hier komt de gedachten vast te zitten in je lijf. Kijk maar eens goed. De elementen worden steeds vaster. Het begint met lucht (gedachten) en dan vuur ( energie), dan water (emotie) en dan aarde (lichaam)
Uitendelijk kom je uit op je gedrag. ( dit staat in het midden van de cirkel > IK = gedrag)
Voorbeeld van het rijexamen is dus ontstaan door negatieve gedachten, die je uiteindelijk jou zelfs een laag zelfbeeld kan geven. Het kan in de lichaamshouding tot uitdrukking komen. (Schouders naar voren, hoofd omlaag, mondhoeken omlaag). En zo creëren wij ons eigen leven, keer op keer bij elke gedachten.
Het is zo vaak onbewust wat we denken, maar we moeten toch leren om bewuster te worden om alleen al voor onszelf te kunnen achterhalen waarom wij klachten hebben, ons rot voelen. Welke gedachten ging eraan vooraf?
Als wij allemaal dat beter zouden kunnen, dan zouden er minder ziektes zijn, en zelfs minder ruzie, haat en oorlog. Zo zie je maar dat alles begint met iets vluchtigs, iets wat onbewust kan zijn. Ik ben ervan overtuigd dat wij op aarde zijn om bewust te worden. Zo lang wij dat niet zijn blijven we in cirkels lopen met elke keer nieuwe klachten. We zijn vergeten te luisteren naar ons lijf. Ik spreek ook voor mezelf. Ik kan het notabene vertellen, maar luisteren is nog een dingetje. Graag heb ik jullie mijn verhaal verteld, zodat ik er zelf ook weer meer bewust van word 🙂
Lieve groet van Jolanda
Lieve Jolanda,
Dank je wel voor het delen van je verhaal. Ik ben er ook zeker van overtuigd dat gedachtes heel veel invloed kunnen hebben op hoe je je voelt en je gedraagt. Louise Hay heeft er ook veel over geschreven en de kracht van positieve affirmaties. Wat naar dat je steeds gevoeliger raakt te worden voor allerlei prikkels en dat dit kan zorgen voor negatieve gedachtes. Het blijft ook echt een uitdaging om je goed af te sluiten als je HSP bent. Misschien vind je het ook leuk om het artikel van mij je HSP-coach Jolanda Hoogkamer te lezen over HPS in relatie met PDS en darmklachten. Er staan onderaan ook links voor fijne meditaties o.a.: https://pdscoaching.nl/het-verband-tussen-buikpijn-hooggevoeligheid-en-pds/