PDS | Wat kun je er aan doen? – 10 tips
Heb je het prikkelbare darm syndroom (PDS) en wil je weten wat je er aan kunt doen? In deze blog geef ik 10 tips die je gaan helpen om te leren omgaan met je PDS. Dit zijn onder andere voedingstips, tips bij angsten en luisteren naar je lichaam. Het gaat ook over open zijn over je PDS en over je schaamte heen komen. Ik heb een cliënt van mij, Marlonneke, geïnterviewd over hoe zij met haar spastische darm om gaat en hoe ze dit heeft geleerd. Een video van dit interview kun je bekijken bij het kopje ‘open over PDS’. Hopelijk kunnen ik en Marlonneke je inspireren om te leren leven met je PDS, zodat jij weet wat je er aan kunt doen. We willen namelijk zoveel mogelijk andere mensen helpen.
1. Kom er achter wat je wel en niet kunt eten
Een eerste stap om er achter te komen wat je wel en niet kunt eten is vaak het volgen van een dieet. Het meest bekende dieet bij PDS is het FODMAP-dieet. Dit is een vrij streng en ingewikkeld dieet, maar kan wel een goede eerste stap zijn om meer te leren over bekende voedingstriggers bij PDS. Je kunt er bijvoorbeeld achter komen wat je echt niet kunt eten en wat voor voeding er beter past bij jou. Veel voorkomende voedingstriggers zijn ui, knoflook, tarwe, lactose (melkproducten) peulvruchten en zoetstoffen. Daarnaast kan het ook zijn dat je bepaalde groente en fruit niet kunt verdragen. Je kunt ook je voeding en darmklachten een week lang nauwkeurig bijhouden en laten beoordelen door een professional. De valkuil van het FODMAP-dieet is dat je te veel voeding gaat vermijden uit angst voor darmklachten. Dit kan op lange duur zorgen voor tekorten in voedingsstoffen en energieklachten.
2. Introduceer voorzichtig nieuwe voeding in je eetpatroon
Het is ook belangrijk om als je klachten wat verminderd zijn om weer voorzichtig nieuwe voeding te introduceren in je eetpatroon. Dit kan een heel spannende stap zijn, maar is echt belangrijk om te zorgen dat je volwaardig leert eten. Stel dat er uit het FODMAP-dieet is gekomen dat je niet tegen lactose en peulvruchten kunt, dan kun je gaan testen welke hoeveelheid je wel kunt verdragen. Bij een voedselintolerantie kun je namelijk meestal wel een klein beetje, zoals 1 schaaltje yoghurt of 1 eetlepel peulvruchten verdragen. Daarnaast kan het ook zijn dat je bijvoorbeeld niet tegen bruine bonen kunt, maar linzen wel kunt verdragen. Bekijk mijn video waarin ik uitleg hoe je een voedingsmiddel kunt introduceren. Kies een weekend uit dat je verder geen afspraken hebt, zodat je kunt testen zonder dat je je ongemakkelijk hoef te voelen. Als je thuis bent heb je in ieder geval een wc om de hoek en kun je op de bank liggen als het nodig is.
3. Eet alleen wanneer je honger hebt
Het beste is om alleen te eten als je honger hebt en soms is het beter om het ontbijt over te slaan. Toch ontbijten heel veel mensen wel, terwijl ze hier geen trek in hebben. Tegen heug en meug wat naar binnen stoppen, omdat het goed voor je zou zijn. Als je eet terwijl je geen trek hebt, dan ben je niet bepaald bezig met het luisteren naar je lichaam. Je eet als het ware op ‘verstand’; op wat anderen vinden dat je moet doen. Vaak goed bedoelde adviezen, begrijp me niet verkeerd. Op het moment dat je iets doet waar je lichaam niet naar vraagt, is de kans groot dat het verkeerd valt. Ga maar eens Chinees eten, terwijl je er geen trek in hebt. Of een gerecht opeten wat eigenlijk mislukt is. Dat gaat natuurlijk nooit goed vallen. Het beste is om alleen te eten als je honger hebt. Marlonneke vond dit eerst ook heel spannend en deelt in de video verderop hoe zij dit heeft gedaan. Uiteindelijk helpt het voor haar juist heel goed om pas later in de ochtend te ontbijten en niet meer zo vaak te eten.
4. Sport 3x per week en beweeg dagelijks minimaal 30 minuten
Sporten bij PDS is extra belangrijk. Je kunt wel gezond eten, maar als je bijna niet beweegt, dan kan je spijsvertering ook niet goed zijn werk doen. Is je stoelgang niet wat het moet zijn of heb je last van je buik? Probeer dan om minimaal 30 minuten per dag te bewegen en sport 3 keer per week een uur. Kies wel voor iets wat bij je past. Wandelen, tuinieren en schoonmaken tellen ook als beweging evenals fietsen naar je werk. Je kunt het beste vóór het eten sporten of bewegen, zodat voedingstoffen beter kunnen worden opgenomen. Zelfs een wallsit of een plank van 2 minuten telt al mee. Vermijd sporten vlak na het eten, want dat zorgt alleen maar voor meer darmklachten.
5. Zorg goed voor jezelf en luister naar je lichaam
Het is belangrijk om te leren luisteren naar je lichaam en goed voor jezelf te zorgen. Eet alleen als je honger hebt, rust uit als je moe bent en zorg voor voldoende nachtrust. Soms kan het zijn dat je een verjaardag hebt, terwijl je veel last hebt van je buik en je niet lekker in je vel zit. Dan kun je het wel not done vinden om afspraken af te zeggen, maar daar ga je je natuurlijk niet beter door voelen. Beter is om er aan toe te geven en jezelf de rust te geven om weer bij te komen. Of misschien durf je niet naar een verjaardag vanwege angst voor klachten. Dan is het juist goed om wel te gaan, want de afleiding helpt je ook om een fijn leven met PDS te creëren. Voel wat jij nodig hebt, maar laat je niet tegenhouden door angst.
6. Creëer een positieve mindset en pak angsten aan
Vaak denk je dat je veel minder kan dan daadwerkelijk het geval is. Zo kon Marlonneke prima sporten zonder te ontbijten. Sterker, ze voelde haar op haar best als ze ging sporten zonder te eten, omdat ze dan ook geen opgezette buik heeft. Ze kon ook meer voeding verdragen dan ze in eerste instantie kon. Bij PDS zijn we vaak geneigd om ons heel erg te richten op wat je niet wilt. “Ik wil geen buikpijn”, “straks krijg ik nog een opgezette buik” en “stel dat ik moet rennen naar de wc als ik in de stad ben”. Die gedachten helpen je natuurlijk helemaal niet mee en kunnen juist darmklachten veroorzaken. Soms ligt het dan niet eens aan het voedingsmiddel. Denk liever aan wat je wel wilt bereiken door bijvoorbeeld te visualiseren dat je darmklachtenvrij bent en hoe je leven dan zou zijn. De inzichten die je uit de visualisatie haalt, kunnen je helpen om sneller grip op je darmklachten te krijgen.
7. Wees open over je PDS en kom over je schaamte heen
Hoe moeilijk het ook kan zijn om met andere mensen over je PDS te praten, toch is het heel belangrijk dat je het doet. Als ze op je werk niet weten dat je niet al het eten kunt verdragen en dat je soms plotseling naar het toilet moet, voel jij je ook niet op je plek. Juist door er open over te zijn kunnen je collega’s meer begrip voor je tonen en rekening met je houden. Sta er ook bij stil dat je vast niet de enige bent met darmklachten, want 20% van de Nederlanders heeft hier last van. Helaas is het voor veel mensen nog een taboe om het er over te hebben.
Een cliënt van mij, Marlonneke, merkte juist dat haar collega’s heel leuk reageerde toen ze zagen dat ze anders at. Ze vonden haar salades er heel lekker uitzien en ze gaven haar ook een kookboek van het FODMAP-dieet cadeau. Marlonneke schaamde zich eerst ook voor haar opgezette buik, maar heeft inmiddels geaccepteerd dat ze nou eenmaal een darmprobleem heeft. En zo heeft iedereen wel wat. Hieronder vind je het interview waarin ze open is over haar PDS. Heel inspirerend en leerzaam om naar te kijken met veel bruikbare tips!
8. Accepteer dat het heel normaal is om af en toe last te hebben van je buik
Wat ik ook vaak zie bij mijn cliënten, is dat ze heel gefrustreerd zijn als ze toch een keer last krijgen van hun buik. Het is natuurlijk niet leuk als je darmklachten hebt, maar je hoeft er niet bij de bakken neer te zitten. Ook al heb je vandaag gevoelige darmen, dan zijn er nog steeds activiteiten die leuk zijn om te doen. Misschien kun je een stukje wandelen of lekker een boek lezen met een kopje thee en een kruik op je buik. Probeer om er het beste van te maken en weet dat dit moment maar tijdelijk is.
Hieronder zie je ook twee foto’s van Marlonneke haar buik, waar maar een paar uur tussen zaten. Links was om 16:00 na netjes gegeten te hebben de hele dag en in de ochtend te hebben gesport. Rechts is rond 19:30 waar ze net thuis kwam van eten bij haar ouders (roti met wraps). Ze zet haar buik hier niet uit, die is gewoon ontspannen en toch is haar buik heel opgezwollen. Ze zei tegen mij: “Ik heb geleerd dat ik niet altijd het rechter beeld ben. Maar ik schaam me er ook niet meer voor!” Dat vind ik heel mooi gezegd. Bovendien is het juist leuk om af en toe iets nieuws te proberen, maar soms valt dat niet lekker met je PDS. Geeft niets, volgende keer weet je dat.
9. Verbreek routines die niet voor je werken
Bekijk voor jezelf op welk moment van de dag je meer en minder energie hebt. Ben je helemaal uitgeput na een dag werken, misschien is sporten dan niet fijn voor jou om in de avond te doen. Probeer net eens als Marlonneke om nuchter te bewegen. Veel mensen ervaren ook een energiedip na de lunch. Heb jij dit ook? Kijk dan eens wat je normaal eet en probeer eens iets anders. Neem eens een zelfgemaakte salade of een soepje en kijk hoe dat gaat. Door te experimenteren met andere voeding, maar ook met op andere momenten eten en sporten, kun je er achter komen wat er bij je past. Wat in ieder geval niet helpt is hetzelfde blijven doen wat je nu doet. Als je verandering wilt in je klachten, is het ook belangrijk dat je iets gaat veranderen. Probeer nieuwsgierig te zijn en laat je inspireren door andere mensen met PDS om te kijken wat goed voelt. Je kunt ook op zoek gaan naar lekkere darmproof recepten op mijn website. Kies iets uit wat je aanspreekt.
10. Schakel professionele hulp in
Zoek professionele hulp als je goed en zorgvuldig geholpen wilt worden. Anders krijg je de kans dat je net als ik en Marlonneke onnodig een jarenlange zoektocht hebt, terwijl het echt mogelijk is om binnen 12 weken weer grip te hebben op je darmklachten. Op internet staat heel veel informatie, maar het is zo tegenstrijdig. Er zijn waarschijnlijk allerlei mensen om je heen die goedbedoelde adviezen geven die voor jou niet werken. Alles wordt eigenlijk alleen maar verwarrender dan dat je er iets mee opschiet. Uiteindelijk is het enige wat echt helpt, leren luisteren naar je lichaam en hier naar handelen. Er achter komen welke gebruiksaanwijzing past bij jouw lichaam. Dat is maatwerk en red je niet met enkel standaardtips over vezels, voeding en stress.
Grip krijgen op je PDS hoeft echt geen jaren te duren
Dit hoeft echt geen jaren te duren en ook als je denkt alles al te hebben geprobeerd, kun je toch meer grip krijgen op je darmklachten. Met de BETER-methode die ik heb opgesteld, leer je hoe je je darmen de baas wordt in 5 stappen. Het is een integrale aanpak waarbij niet alleen voeding, maar ook leren omgaan met stress, eventuele angsten, mindset, slaap, timen van de maaltijden en rust aanbod komen. Je krijgt van de PDS-coach allerlei tips om mee aan de slag te gaan en leert heel veel over wat wel en niet werkt voor jouw lichaam. Eigenlijk alles wat jij nodig hebt om weer grip te krijgen op je klachten en een fijn leven te creëren met PDS. Je kunt altijd een vrijblijvend gesprek inplannen via de website om te kijken op welke manier ik je kan helpen.
Ik ben benieuwd wat je van deze blog ‘PDS, wat kun je er aan doen?’ vond. Hopelijk heb je veel gehad aan deze 10 tips en het interview met de ervaring van Marlonneke. Heb je zelf nog een goede tip of wil je ook een keer geïnterviewd worden over je PDS? Laat dan hieronder een reactie achter of neem contact met mij op. Ik vind het ook leuk om te zien welke tips je hebben geholpen en help je graag als je nog vragen hebt. Op een fijn leven met PDS <3