PDS en endometriose – Hoe ga je ermee om?
Wist je dat vrouwen met endometriose ook vaker PDS (prikkelbare darm syndroom) kunnen ontwikkelen? Regelmatig zien we cliënten met endometriose in de praktijk. Bij endometriose groeit weefsel buiten de baarmoeder. Dit kan zorgen voor pijnklachten. Deze klachten lijken erg op de klachten bij PDS, waardoor het soms lastig is om ze van elkaar te onderscheiden. Klachten kunnen zijn een opgezwollen buik, diarree, verstopping of buikpijn. Hoewel er weinig bekend is over deze aandoening zijn er veel vrouwen die hiermee rondlopen. Steeds meer komen we tot de ontdekking dat het ook een rol kan spelen in het ontstaan van PDS. Wat is de relatie tussen PDS en endometriose? Wat zijn de adviezen bij deze twee aandoeningen? Je leest dit terug in deze blog.
Wat is endometriose?
Endometriose is een chronische aandoening waarbij weefsel buiten de baarmoeder van de vrouw groeit. Zo’n 10-15 % van de vrouwen hebben hier last van. Het weefsel dat lijkt op de baarmoederslijmvlies wordt vergroeiing of verkleving genoemd. Dit kan bijvoorbeeld op de buikvlies, eileiders of eierstokken zitten. Veel voorkomende klachten hierbij zijn: Pijn in de buik of rug, tijdens het vrijen, bij ongesteldheid of een branderig gevoel bij het plassen. De pijnklachten verschillen per persoon. Daarnaast kunnen er ook darmklachten bij komen kijken, zoals darmkrampen, opgezwollen buik, diarree of verstopping. Andere klachten die voor kunnen komen zijn vermoeidheid, slapeloosheid en depressie. Vaak speelt de locatie van de vergroeiing een rol in welke klachten zich voordoen. Sommige vrouwen ervaren helemaal geen klachten. Hoewel endometriose kan zorgen voor een verminderde vruchtbaarheid, is het wel mogelijk om zwanger te worden.
Relatie tussen endometriose en PDS
PDS komt steeds vaker naar voren bij vrouwen met endometriose. Het lijkt erop dat bij beide aandoeningen mogelijk dezelfde grondslag bestaat voor hun klachten. Het gaat hierbij om een overgevoelig lichaam. Er is te zien dat de immuunreactie en samenstelling van het microbioom (darmflora) afwijkt. Door de overgevoeligheid bij beide aandoeningen is de kans op het krijgen van darmklachten groter. De oorzaak van beide aandoeningen is niet helemaal duidelijk. Wel lijken omgevingsfactoren en een erfelijke aanleg een rol te spelen. Bekkenklachten komen ook regelmatig voor bij PDS. Bijvoorbeeld vanwege een opgeblazen buik en spanning op te bekkenbodemspieren. Lees meer over de relatie tussen bekkenklachten, endometriose en PDS.
Behandeling van endometriose
Vaak worden er pijnstillers voorgeschreven om de pijnklachten tegen te gaan. Echter kunnen NSAIDS’s (sterke pijnstillers) juist zorgen voor het verergeren van darmklachten. Neem dit daarom zo min mogelijk. Vervolgens worden hormonen als medicijn gebruikt, bijvoorbeeld de pil of een hormoonspiraal. Hormonen kunnen de endometriose onderdrukken. Bespreek altijd met de huisarts of gynaecoloog welke behandeling het beste bij je past. Mogelijk is een pijnbehandeling meer voor je weggelegd. In sommige gevallen is een operatie nodig om het weefsel te verwijderen. Bij de behandeling van endometriose is er vaak sprake van multidisciplinaire zorg. Denk hierbij aan behandeling van diverse zorgaanbieders zoals een bekkenbodemfysiotherapeut, psycholoog, seksuoloog en een pijnteam. Lees meer over behandelmogelijkheden en eventuele bijwerkingen op de website van de endometriose stichting.
Voeding bij endometriose en PDS
Op internet kun je diverse endometriosediëten vinden. Echter is er geen bewijs dat een bepaald eetpatroon of het vermijden van bepaalde producten helpt om de klachten te verminderen. Wel zijn er vrouwen met endometriose die daadwerkelijk klachtenvermindering ervaren als zij bepaalde voedingsmiddelen laten staan. Welke voedingsmiddelen dit zijn is net als bij PDS per persoon verschillend. Veel van onze cliënten geven aan dat het beter gaat indien ze suikervrij, tarwevrij, koemelkvrij en koolhydraatarm gaan eten. Zorg dat je zo veel mogelijk gezond en puur eet. Dit is namelijk minder belastend voor je lichaam en is ook bij PDS heel belangrijk. Veel dierlijke producten zoals vlees en kaas kunnen zorgen voor ontstekingen. Kurkuma kan bijvoorbeeld juist ontstekingsremmend werken en daarnaast is een hoge dosering omega 3 olie (visolie) aan te raden of ontstaan van cystes te voorkomen.
Tips voor meer ontspanning bij endometriose en PDS
Aangezien bij endometriose vaak dezelfde klachten voorkomen als bij PDS, komen de adviezen grotendeels overeen. Probeer stress en spanning te voorkomen. Dit heeft een enorme impact op je buik en kan juist voor meer darmklachten zorgen. Het is aan te raden om minimaal acht uur nachtrust te nemen. Zorg dat je over de dag heen een aantal ontspanningsmomenten inplant. Bij buik- of rugpijn kan warmte zoals een warme kruik of een warm bad de pijn tegen gaan. Tevens kan bij pijn in de rug, maar ook bij rommelende darmen, een massage helpen om de pijn te verminderen. Pieker je veel of heb je last van angsten, werk dan ook aan het vormen van een positieve mindset. Tenslotte kan een stukje wandelen of rugoefeningen doen, zorgen voor het ontspannen van het lichaam.
Wil je meer weten over PDS en darmklachten in combinatie met endometriose? Bekijk dan het onderstaande interview met gynaecoloog Daphne van der Pol.