Histamine beperkt dieet bij PDS en darmklachten
Histamine beperkt dieet bij PDS. Is histamine in voeding de boosdoener?
Uit het ledenblad ‘Prikkels’ van de PDSB geschreven door Janna Koopman (gepubliceerd in maart 2018)
Je hoort steeds vaker over histamine-intolerantie. Wat is het en bij welke klachten kan het histamine beperkt dieet mogelijk baat hebben?
Ongeveer 1% van de bevolking is overgevoelig voor histamine. Zo’n 80% is op met een histamine-intolerantie is van middelbare leeftijd en het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Soms wordt de diagnose pas laat gesteld. Dit komt doordat de klachten die ontstaan door een histamine-intolerantie kunnen lijken op een voedselallergie of een andere voedsel-intolerantie.
Histamine
Histamine is een stof die van nature voorkomt in het lichaam. Het speelt een belangrijke rol in de spijsvertering, bijvoorbeeld bij de productie van maagzuur. Ook voor het immuunsysteem is histamine erg belangrijk. Histamine wordt opgeslagen in mestcellen. Dit zijn witte bloedcellen die op plaatsen in het lichaam zitten die in contact staan met de buitenwereld, zoals de longen en het maag-darmkanaal. In het geval van een infectie, maar ook bij een allergie, komt histamine vrij en versterkt het de lokale immuunreactie. Histamine in voeding ontstaat door rijping, fermentatie of bederving. Het zit bijvoorbeeld in zuurkool en schimmelkazen. Voor onbewerkte voeding geldt: hoe ouder een product is, hoe meer histamine het bevat.
Histamine beperkt dieet: de oorzaken en symptomen
Bij een histamine-intolerantie ben je overgevoelig voor voedingsmiddelen waar histamine in zit of waardoor histamine vrijkomt in je lichaam. Je kunt er wel een bepaalde hoeveelheid van verdragen, maar als je over een ‘drempelwaarde’ heen gaat, krijgt je last. Bij iedereen ligt die drempel ergens anders. Bij een histamine-intolerantie kan histamine onvoldoende afgebroken worden door het lichaam, omdat er een tekort is aan het enzym DAO (diamineoxidase of histaminase).
De ophoping van histamine in het lichaam (darmen en bloed) kan dan klachten veroorzaken, zoals buikpijn, krampen, diarree, winderigheid, constipatie, irritatie van de neusslijmvliezen, niezen, hoofdpijn, jeuk, gezwollen oogleden, huiduitslag en astma. Een kenmerkend symptoom van een gebrek aan DAO is dat je bij het drinken van rode wijn een vlekkerige huid of rode wangen krijgt en vervolgens niet in slaap kan vallen. Vaak gebeurt dit dan al na één glas wijn. Een DAO-gebrek kan aangeboren zijn, ontstaan zijn door medicijngebruik, of ontstaan zijn door een infectie in de dunne darm. Wil je alles leren over hoe je om kunt gaan met een histamine intolerantie? Dan raad ik je het Histamine programma van BASIS. Met een makkelijk te volgen stappenplan, los jij je klachten op.
Histaminerijk:
- Rode en mousserende wijn
- Bijna alle kazen en vissoorten
- Veel kant-en-klare producten
- Bewerkte vleessoorten (salami, bacon)
- Bewerkte groentes, zoals zuurkool en augurken
- Sommige verse groentes, zoals spinazie, tomaten, aubergine, paddenstoelen, paprika en prei
- Bepaalde fruitsoorten, zoals aardbeien, ananas, bananen, kiwi’s, papaja en citrusvruchten
- Chocolade
Histamine beperkt dieet: de diagnose
Er is geen bewezen test, zoals een huid- of bloed-test, waarmee je een histamine-intolerantie kunt aantonen. Wel kun je een eliminatie- en provocatietest doen. Bij deze test worden voedingsmiddelen waarin histamine zit, of histamine vrijmaken, tijdelijk weggelaten uit de voeding. Als de klachten weg zijn (dit duurt zo’n vier weken) worden de verdachte voedingsmiddelen in kleine stappen weer toegevoegd.
Als de klachten dan weer terugkeren, is de kans groot dat je histamine-intolerant bent. Deze test is niet eenvoudig. Doe het histamine beperkt dieet daarom altijd onder begeleiding van een diëtist! Wil jij ook begrijpen welke voeding je symptomen in je lichaam veroorzaken, en precies weten welke voeding je dan wel kan eten om je altijd geweldig te voelen? Start dan met het Histamine programma van BASIS.
“Bij een histamine-intolerantie ben je overgevoelig voor voedingsmiddelen waar histamine in zit of waardoor histamine vrijkomt in je lichaam. Je kunt baat hebben bij het histamine beperkt dieet”
Histaminebeperkt
- Vlees: alle onbewerkte soorten, behalve varkensvlees
- Vis: alleen diepgevroren, onbewerkte vis
- Ei: de eidooier (eigeel)
- Vleesvervangers: tofu en tahoe zonder toevoegingen
- Melkproducten: alle soorten zonder toevoegingen
- Kazen: cottage cheese (Hüttenkäse), mozzarella, verse roomkaas zonder toevoegingen en Hollandse naturel smeerkaas.
- Groentes en fruit: bijna alle soorten zonder toevoegingen, ook gedroogd fruit is toegestaan als het niet gezwaveld is
- Peulvruchten: alle peulvruchten zonder saus en kruiden.
- Aardappelen: zelfbereide aardappelen
- Brood en graanproducten: alle pure granen, pasta, vermicelli en mihoen.
- Dranken: groene of zwarte thee (maximaal vijf koppen per dag), (mineraal)water naturel
- Kruiden en specerijen: knoflook, ui en zout
- Zoet beleg: stroop en jam van de toegestane fruitsoorten en zonder E-nummers (maak je jam zelf!)
- Tussendoortjes: enkele naturel zandkoekjes, naturel chips en maïschips zonder toevoegingen, zelf gepofte popcorn, verse olijven zonder kruiden, pijnboompitten, sesamzaad en zonnebloempitten, eigengemaakte koekjes met bloem, water, roomboter en zout
- Soepen en sauzen: zelfgemaakt van water of melk zonder toevoegingen gebonden met bijvoorbeeld aardappelzetmeel of maïzena
- Vetten: naturel roomboter en de meeste soorten olie
Histamine beperkt dieet: de behandeling
De beste manier om van je klachten af te komen is door een histamine beperkt dieet te volgen. Als je uit eten gaat of een product eet die rijk is aan histamine(vrijmakers), dan kun je direct voor de maaltijd een à twee capsules DAO-enzym innemen. Beperk kant-en-klare producten en kies voor onbewerkte, verse producten.
Bewaar verse producten op een koele, droge plek of in de koelkast. Eet producten zo snel mogelijk na openen van de verpakking. Koop diepvriesproducten of vries producten zelf in. Eet zo min mogelijk restjes. Gebruik altijd schoon keukengerei bij voedselbereiding en zorg voor een schone keuken en koelkast.
Gepubliceerd in Prikkels van de Prikkelbare Darm Syndroom Belangenvereniging in maart 2018
Zijn dit bekende symptomen voor jou?
- migraine en andere hoofdpijn klachten
- rode en/of jeukende huid
- snel moe en futloos zijn
- brainfog of wazig zijn in je hoofd
- benauwdheid
- slecht slapen
- hartkloppingen
- buikklachten en/of
- spijsverteringsproblemen
- klachten na het eten van bepaalde voedingsmiddelen
Ik volg nu drie maanden een histaminebeperkt dieet, maar mjin darmklachten lijken erger te worden. Ze zijn nog meer verergerd nadat ik vorige week een biefstuk met frietjes en wat olijven en geroosterd brood at in een restaurant en een glas wijn heb gedronken (met daosin). Nu weet ik het niet meer. Terug naar gewoon eten lukt niet. Ik ben in eerste instantie na drie weken gestopt en weer gewoon gaan eten, maar toen verergerden mijn klachten opeens enorm, waarop ik terug ben gegaan naar het dieet. Het stabiliseerde zich enigszins maar na vorige week is het weer verergerd. Mijn grootste klacht is extreme winderigheid. Ik heb ook fodmap gedaan, leefregels, medicatie etc. dit had allemaal geen effect. Dit heeft wel effect, maar ik word er niet blij van.
Ga naar een mesoloog! Dikke aanrader
Dank je wel voor je bericht, Todi. Super om te horen dat je een goede ervaring hebt bij de mesoloog. Ik heb ook ervaring met behandeling bij een mesoloog. Het is fijn dat je op die manier snel weet op welke voeding je mogelijk reageert. Zo weet ik sindsdien dat ik ook moet uitkijken met nikkelrijke voeding. Echter is er vaak meer nodig om van je maag-darmklachten af te komen dan alleen een aanpassing in je voeding. Ook bewustwording, trainen, energie en voldoende rust zijn belangrijk. Ik leg hier meer over uit in op volgende pagina: https://pdscoaching.nl/pds-trajecten-je-darmen-de-baas/
Same here! Frustrerend hè! Had beter niet kunnenbeginnen. Heb geleden in kader van fodmap dat bij sommige een nadeel is dat darmen juist gevoeliger worden…:
Alles in het ziekenhuis al uitgesloten via bloed en mld arts?
Fodmap hielp ook niet? Dat wordt mij nu geadviseerd maar daar zitten producten bij die je mag maar die weer histamine bevatten en ik nu opeens niet meer kan verdragen…
Wat frustrerend dat je darmen zou gevoelig zijn geworden, Anne. Daarbij is het ook een heel gepuzzel als je zowel FODMAP-arm als histamine-arm gaat eten en hierdoor nog meer voeding moet gaan vermijden. Mocht je hulp willen bij je zoektocht, dan kun je altijd een berichtje achter laten. Ik denk graag mee 🙂
Hi Max, dank je wel voor je reactie. Wat vervelend dat je klachten eigenlijk alleen maar erger zijn geworden na het volgen van dit dieet en dat je al zoveel geprobeerd hebt. Ik kan me goed voorstellen dat je daar niet blij van wordt. Eigenlijk is er geen één dieet die helemaal bij je past. Wat er wel bij je past is heel persoonlijk en kan per moment verschillen. Ik heb ook een blog geschreven over hoe het komt dat een dieet niet gaat werken, die je misschien wel interessant vindt om te lezen, zie: https://pdscoaching.nl/waarom-al-die-therapieen-niet-bij-jou-werken/
Dag Janna,
Ik zie een aantal dingen staan bij histamine-beperkt die op veel andere lijsten niet mogen, zoals peulvruchten, melkproducten (kwark, yoghurt, melk, karnemelk), zonnebloempitten, veel fruitsoorten (zoals banaan, aardbei, kiwi, meloen, ananas), maar ook tomaat, spinazie, aubergine etc.
Hoe weet je nu uit al die verschillende lijsten wel wat de juiste voeding is wanneer je histamine klachten hebt?
Alvast dank,
Vriendelijke groet,
Anne Lohuis
Dag Anne,
Dank je wel voor je bericht. Ik denk dat je met een andere lijst, de lijst van het FODMAP dieet bedoelt? Elk dieet heeft zijn beperkingen en daarom zijn er maar weinig mensen die klachtenvrij zijn na het volgen van één dieet. Wat ik vaak zie bij mijn cliënten is dat ze hele productgroepen niet meer eten vanwege een dieet, dus bijvoorbeeld helemaal geen peulvruchten meer. Terwijl het geregeld voorkomt dat een kleine hoeveelheid (1 eetlepel) af en toe wel kan. Het hoeft ook niet te betekenen dat je niet tegen groene erwtjes kan als je kikkererwten niet kunt verdragen. Uiteindelijk gaat het om de juiste balans en het leren luisteren naar je lichaam. Te eenzijdig eten geeft vaak meer klachten. Om die reden raad ik je aan om kleine hoeveelheden te proberen. De volgende video kan je hierbij helpen: https://youtu.be/FjpA5BwQO-o
Hartelijke groet,
Janna Koopman
Wat als je dagelijks antihistamine(ceterizine) gebruikt? Staat dit gelijk aan histaminebeperkt of zegt dat niets?
Cetirizine tabletten kunnen worden ingezet bij o.a. hooikoorts en allergieklachten. Ze kunnen de symptomen onderdrukken. Daarentegen pak je de oorzaak hiermee niet aan en kunnen de tabletten ook bijwerkingen geven, zoals een suf gevoel. Dit is mijn reden waarom ik eerder zou kijken naar de juiste voeding die hierbij kan helpen. Je kunt dit artikel gebruiken om te kijken of je herkent dat je klachten krijgt na het nemen van bepaalde voedingsmiddelen. Uiteindelijk is dit altijd maatwerk.
Dat is zo niet te zeggen. Maar als je klachten verminderen met cetrizine dan zou ik proberen of het effect hetzelfde is met om de dag een pilletje ipv iedere dag. Voor chronisch gebruik is iedere dag een tabletje van 10 mg best veel.
Ik vraag me af of je het suf worden van Cetirizine als groot bezwaar ziet, je klachten wel zo erg zijn. Ik raak gesloopt als ik ze niet slik in de hooikoortsperiode. In de gunstigere periodes kan ik ook terug naar om de dag of om de twee dagen slikken.
Suf worden door gebruik van Cetirizine kan vervelend zijn. Het is per persoon weer verschillend hoe ernstig de bijwerkingen zijn en in hoeverre het je dagelijks leven belemmerd. Cetirizine kan tevens ook zorgen voor darmklachten zoals diarree, buikpijn en misselijkheid als bijwerking. Hoewel dit zeer zelden voorkomt kan dit erg hinderlijk zijn in het dagelijks leven, zeker in combinatie met het prikkelbare darmsyndroom. Als alternatief zou je de hooikoortstabletjes van A. Vogel kunnen nemen of een neusspray op homeopathische basis. Deze middelen hebben namelijk geen bijwerkingen.
Ik heb FODMAP gedaan maar hielp niets, nu aan histaminevrij dieet bezig.
Nu in de 4e week. Ik vind het alleen erg verwarrend dat de lijsten zo verschillen van elkaar en dan bedoel alle lijsten voor histamine beperkt eten. Ik vind dat vreemd.
Bij de een mag je wel prei en bij de ander niet. Of bij de een wel pindakaas en bij de andere niet en zo zijn er veel dingen. En het wordt er niet makkelijker op. Dus dan zelf maar uitproberen. Met vaak een loopneus of buikpijn tot gevolg.
Jammer dat het FODMAP niet geholpen heeft. De wisselende informatie over histamine maakt het erg lastig om goed aan het dieet te houden. Het kan zijn dat sommige informatie verouderd is. Misschien vind je het histaminebeperkt dieet basisboek handig: https://www.bol.com/nl/nl/f/histaminebeperkt-dieet-basisboek/9200000028224181/. In het boek staat duidelijk aangegeven welke producten rijk zijn histamine en welke producten je kan nemen als vervanging.
Ik heb net het histaminebeperkt dieet basisboek gelezen ivm PDS. Interessant maar wil eerst nog meer informatie verzamelen. Op blz. 31 staat dat ongezouten noten, elke dag 25 gram per dag, goed voor je lichaam zijn maar op pag. 104 staat in de lijst dat alle noten en pinda’s niet toegestaan zijn. Dat is verwarrend.
Dat is zeker verwarrend. Dit zou je eventueel door kunnen geven aan de schrijfster van het boek (Marloes Collins) door een mail te sturen. Om 25 g noten of zaden per dag te geven is een standaardadvies wat wordt gehanteerd, vanwege de goede vezels, eiwitten en andere voedingsstoffen die er in zitten. Je zou ook om de dag noten of zaden kunnen nemen en op andere dagen deze kunne vervangen voor iets anders. Pinda’s, zonnebloempitten, walnoten en cashewnoten bevatten een matige hoeveelheid histamine. Die zou je dus in een beperkte mate wel kunnen nemen binnen dit dieet. Verder is het goed om jezelf af te vragen waarom je dit strenge dieet wilt doen. Je zou bijvoorbeeld eerst het DAO-gehalte (histamine-gehalte) in het bloed kunnen opmeten en als die verhoogt is met dit dieet aan de slag kunnen gaan. Ik raad je wel aan om dit onder begeleiding te doen bij een diëtist die gespecialiseerd is in het histaminebeperkt dieet of een PDS-coach. Op die manier kun je zo veelzijdig mogelijk blijven eten. Het kan namelijk ook zijn dat bepaalde voedingsmiddelen binnen dit dieet klachten geven, maar niet alles. Het zou zonde zijn als je dan alles zou vermijden. Heel veel succes!